“Ekonomi, kaynakların etik, adil ve sürdürülebilir biçimde paylaşılmasıdır.”
Bu dal, servetin biriktirilmesini değil paylaşılmasını, kazancın rantla değil katkıyla kazanılmasını, gücün sömürüyle değil imeceyle kullanılmasını ilke edinir.
1. Faizsiz Ekonomi Sistemi
Amaç: Tüm para ve değer hareketlerini ahlaki ilkelere dayandırmak.
Uygulama:
– Faiz, spekülasyon, vurgun, manipülasyon sistem dışıdır.
– Sermaye, yalnızca emeğe, bilgiye ve üretime dayalı olarak kazanılabilir.
– Finansal kuruluşlar kar amacı güdemez; sadece hizmet üretir.
Etik İlke: Para, güç değil araçtır. Emeği ezemez.
2. İmece Yatırım Havuzları
Amaç: Sosyal güvenlik, ihtiyaca dayalı dayanışma ve döngüsel ekonomik destek oluşturmak.
Uygulama:
– Her çalışan, maaşının belirli yüzdesini gönüllü olarak faizsiz bir yatırım havuzuna aktarır.
– Bu fonlar, kura sistemiyle ihtiyaç sahiplerine verilir.
– Kura sırası; aciliyet, katkı süresi ve sosyal etkene göre belirlenir.
– Fon geri dönüşü etik sözleşmeye bağlıdır.
Etik İlke: Kimse dışarıda kalmaz. Herkes döngünün bir parçasıdır.
3. Dijital Değer Sistemi – YıldızPuan (YP)
Amaç: Manipülasyona kapalı, katkı temelli dijital ekonomi kurmak.
Özellikler:
– YP yalnızca: çalışma, hizmet, bilgi, sanat, toplumsal katkı gibi eylemlerle kazanılır.
– Basılamaz, çoğaltılamaz; sadece üretimle var olur.
– Her bireyin “Yıldız Cüzdanı” bulunur.
– Tüm işlemler halka açık, şeffaf sistemle denetlenir.
– YP’nin kullanım alanları sınırlıdır: barınma, sağlık, eğitim, kültürel üretim, teknolojik altyapı, sosyal hizmet.
Etik İlke: Değer, piyasadan değil, katkıdan doğar.
4. Üretim ve Tüketim Dengesi
Amaç: Tüketim çılgınlığını değil, denge ve sorumluluğu teşvik etmek.
Uygulama:
– Temel ihtiyaçlar (gıda, enerji, barınma) tüm bireyler için garantidir.
– Lüks tüketim yalnızca ekolojik ve etik denge içinde mümkündür.
– İsraf, tüketim fazlası ve gösterişe dayalı ekonomi sistem dışıdır.
– Tüm üretim, doğa ve insan emeğiyle uyumlu olarak planlanır.
Etik İlke: Tüketim bir hak değil, sorumluluktur.
5. Ortak Mülkiyet Alanları
Amaç: Hayati kaynakların özel mülkiyetten çıkarılarak tüm canlılara ait ortak alan kabul edilmesi.
Uygulama:
– Su, enerji, orman, toprak, eğitim ve sağlık sistemleri özel şahısların mülkü olamaz.
– Bu alanlar üzerinde tasarruf, toplumun ortak etik kurulu tarafından yönetilir.
– Her birey eşit erişim hakkına sahiptir.
Etik İlke: Yaşam kaynakları mülk değil, emanet varlıklardır.
6. Denetim ve Saydamlık Kurulu
Amaç: Ekonomik işlemlerin şeffaf, etik ve adil biçimde yürütülmesini sağlamak.
Uygulama:
– Tüm sistem, merkezi etik yapay zekâ tarafından anlık izlenir.
– Her yıl detaylı Ekonomik Şeffaflık Raporu yayımlanır.
– Denetim kurulu; etik bilim insanları, rastgele seçilen halk temsilcileri ve gözlemci birlik üyelerinden oluşur.
Etik İlke: Güven, açıklıkla büyür. Saklı ekonomi, adaleti bozar.
Simgesi:
El ele tutuşmuş üç figürün ortasında parlayan yıldız parası.
Bu figür: emeği, dayanışmayı ve adil paylaşımı temsil eder.
Genişletilebilir Sistem Modülleri (Ayrı Sayfalar):
– YıldızPuan Sistemi (detaylı puan kazanımı ve kullanım alanları)
– İmece-Kura Döngüsü (başvuru, dağıtım ve geri dönüş protokolleri)
– Ekonomide Etik Davranışlar Eğitimi (tüm bireyler için temel etik ekonomi bilinci)
🧭 TEMEL İLKE:
Servet: Birikim değil, paylaşım.
Kazanç: Rant değil, katkı.
Güç: Sömürü değil, imece.
YILDIZBİRLİGİ 